Τίτλος: Π.6.

Ερώτηση:

Βιομηχανική ιδιοκτησία.

Απάντηση:

Η βιομηχανική ιδιοκτησία απαρτίζεται από δύο μεγάλους κλάδους : α) το δίκαιο των άυλων αγαθών, τα οποία προστατεύονται με ειδικούς νόμους. Ο κλάδος αυτός περιλαμβάνει ειδικότερα το δίκαιο των τεχνικών επινοήσεων (λ.χ. ευρεσιτεχνία), το δίκαιο των αισθητικών δημιουργιών (λ.χ. βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα) και το δίκαιο των διακριτικών γνωρισμάτων (λ.χ. όνομα, επωνυμία, σήμα) και β) το δίκαιο του (αθέμιτου) ανταγωνισμού.

Βιομηχανική ιδιοκτησία είναι η έννοια γένους για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας που προορίζονται αποκλειστικά για οικονομική εκμετάλλευση. Ειδικότερα, πρόκειται για ένα σύνολο κανόνων που προστατεύουν την ευρεσιτεχνία και το βιομηχανικό υπόδειγμα, το σήμα, το βιομηχανικό σχέδιο, τις γεωγραφικές ονομασίες προέλευσης, τις τοπογραφίες ημιαγωγών και το δικαίωμα σε ποικιλίες φυτών. Η βιομηχανική ιδιοκτησία διακρίνεται έτσι από την πνευματική ιδιοκτησία, η οποία, αν και δεν αποκλείει καθόλου την οικονομική εκμετάλλευση, αφορά κατά κύριο λόγο (τουλάχιστον ιστορικά) έργα λόγου και τέχνης.

Κύριος λόγος ύπαρξης είναι ιστορικά η οικονομική ανταμοιβή της πρωτοπορίας και κατά πιο σύγχρονες απόψεις, με βάση και τη θεωρία των property rights η παροχή κινήτρων στην έρευνα και στην ανάπτυξη καινοτομιών.

 

Αποκλειστικά αρμόδιος φορέας στην Ελλάδα είναι ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) που εδρεύει στην Αθήνα. Ο ΟΒΙ είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Ο ανωτέρω Οργανισμός, σύμφωνα με τον νόμο 1733/1987, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4796/2021, συμβάλλει στην τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας με την άσκηση αρμοδιοτήτων όπως η χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, διπλωμάτων τροποποίησης και πιστοποιητικών υποδείγματος χρησιμότητας, καθώς και γνωμοδότηση κατά το άρθρο 13, για τις μη συμβατικές άδειες εκμετάλλευσης.

 

2. Περί ευρεσιτεχνίας και εφεύρεσης.

 

• Έννοια και αντικείμενο :

Ευρεσιτεχνία, σύμφωνα με το νόμο, είναι κάθε επινόημα νέο που εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα και είναι επιδεκτικό βιομηχανικής εφαρμογής. Η εφεύρεση μπορεί να αναφέρεται σε προϊόν, μέθοδο ή βιομηχανική εφαρμογή.

 

Εφεύρεση είναι κάθε τι που έχει τεχνικό χαρακτήρα (επινοείται από το ανθρώπινο πνεύμα) με σκοπό την επίλυση κάποιου τεχνικού προβλήματος. Σύμφωνα με τον νόμο μια εφεύρεση κρίνεται νέα, αν δεν ανήκει στη στάθμη της τεχνικής. Ως στάθμη της τεχνικής νοείται κάθε τι που είναι γνωστό οπουδήποτε στον κόσμο από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, πριν από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας ή την ημερομηνία προτεραιότητας. Επίσης μια εφεύρεση θεωρείται επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής αν το αντικείμενό της μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε τομέα παραγωγικής δραστηριότητας.

 

Αντικείμενο του δικαίου της ευρεσιτεχνίας είναι η προστασία των εφευρέσεων, δηλαδή των τεχνικών εκείνων επινοημάτων που πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου. Η προστασία αυτή συνίσταται στην απαγόρευση ανάληψης ή απομίμησης της εφευρετικής ιδέας, αλλά και στην εξασφάλιση της αποκλειστικής εκμετάλλευσης των εφευρέσεων.

 

Στην προστασία του ν. 1733/1987, υπάγονται εφευρέσεις για τις οποίες έχει χορηγηθεί δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Από την άλλη πλευρά, και το δικαίωμα στην εφεύρεση είναι άυλο αγαθό, το οποίο προστατεύεται ως προϊόν διανοίας (ΑΚ 60) και ως εκδήλωση της προσωπικότητας (ΑΚ 57).

 

Οι κύριοι τίτλοι προστασίας της ευρεσιτεχνίας είναι:

• Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ)
• Πιστοποιητικό Υποδείγματος Χρησιμότητας (ΠΥΧ)
• Πιστοποιητικό Καταχώρησης Βιομηχανικών Σχεδίων ή Υποδειγμάτων

 

3. Προϋποθέσεις Χορήγησης Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας.

 

Βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας είναι η ύπαρξη εφεύρεσης (άρθρο 5 παρ.1). Παρόλα αυτά δεν χορηγείται δίπλωμα για κάθε εφεύρεση:

• Πρέπει να πρόκειται για εφεύρεση. Κάθε εφεύρεση έχει ως αντικείμενο την ερευνητική ιδέα, δηλαδή αποτελείται από ένα κανόνα όπου δεν χρειάζεται παραπέρα έρευνα, έτσι ώστε η εφαρμογή του να είναι δυνατή από τρίτους ειδικούς και δεκτικός επανάληψης κατά βούληση.
• Οι εφευρέσεις ανάγονται στο χώρο της τεχνικής και στην εκμετάλλευση των δυνάμεων του φυσικού κόσμου για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ανάγονται είτε στον οργανικό κόσμο, με την εφεύρεση μια οργανικής χημικής ουσίας, είτε στον ανόργανο με την εφεύρεση μιας μηχανής ή ακόμη και με την παραγωγή ενός προϊόντος.
• Μια εφεύρεση πρέπει να είναι νέα. Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό, θα πρέπει να υπερβαίνει τη γνωστή στάθμη της τεχνικής.
• Μια εφεύρεση θα πρέπει να εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα, δηλαδή να παρουσιάζει εφευρετικό ύψος ή άλμα προόδου (inventive step). Τα υποδείγματα χρησιμότητας δεν χρειάζεται να περιέχουν εφευρετική δραστηριότητα.
• Η εφεύρεση πρέπει να είναι επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής ή αλλιώς βιομηχανικώς εκμεταλλεύσιμη, δηλαδή να αποτελέσει αυτή καθ’ αυτή αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης. Με άλλα λόγια, μια εφεύρεση είναι επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής όταν το αντικείμενο της μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή να αξιοποιηθεί πρακτικά για κάθε επαγγελματική δραστηριότητα, δηλαδή όχι μόνο εμπορική. Για παράδειγμα, οι μέθοδοι χειρουργικής και θεραπευτικής αγωγής του ανθρώπινου σώματος ή των ζώων δεν είναι βιομηχανικά εφαρμόσιμες, όπως αντίστοιχα και οι διαγνωστικές μέθοδοι που εφαρμόζονται στο ανθρώπινο σώμα ή στο σώμα των ζώων.

 

Όπως και στις εφευρέσεις έτσι και στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας γίνεται διάκριση με βάση το περιεχόμενο της εφεύρεσης, το οποίο και εξετάζεται αντικειμενικά. Τα είδη των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας είναι:

–                       Δίπλωμα προϊόντος

–                      Δίπλωμα μεθόδου ή δίπλωμα βιομηχανικής εφαρμογής

–                      Δίπλωμα εθνικής αμύνης

–                      Δίπλωμα τροποποίησης

–                      Εξαρτημένο δίπλωμα

 

4. Δικαιούχοι του διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

 

• Η αρχή του πραγματικού εφευρέτη (άρθ. 6 παρ. 1): Η αρχή αυτή ικανοποιεί το αίσθημα περί δικαίου, καθώς το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας παραχωρείτε στον αληθή εφευρέτη. Για να έχει όμως νομική αξία, με την έννοια ότι ο κάτοχος του διπλώματος είναι και ο πραγματικός εφευρέτης, πρέπει η χορήγηση του διπλώματος να στηρίζεται το σύστημα του προελέγχου. Έτσι, στις έννομες τάξεις όπου δεν προβλέπεται προέλεγχος της συνδρομής των ουσιαστικών προϋποθέσεων, δικαίωμα στην απονομή του διπλώματος έχει ο πρώτος δηλώσας, κατά το νόμο, την εφεύρεση.
• Εφεύρεση από περισσότερους. Κοινή εφεύρεση (άρθ. 6 παρ. 2): Στην περίπτωση εφεύρεσης από περισσότερους και κατάθεση από όλους τους συν-εφευρέτες, υπάρχει κοινωνία δικαιώματος στην εφεύρεση. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας έχει εξ αδιαιρέτου ποσοστό επί του δικαιώματος.
• Παράλληλη εφεύρεση (άρθ. 6 παρ. 3): Σε περίπτωση που δύο ή περισσότερα άτομα δημιούργησαν την ίδια εφεύρεση ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, τότε προστατεύεται μόνο ο πρώτος χρονικά καταθέτης αυτής.
• Εφευρέσεις εργαζομένων (άρθ. 6 παρ. 4-7): Στη χώρα μας σήμερα, μετά την κατάργηση του άρθρου 668 ΑΚ με το άρθρο 25 παρ. 2 Ν. 1733/87, οι εφευρέσεις των εργαζόμενων ρυθμίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 4-7 του ίδιου νόμου. Οι νέες διατάξεις είναι προσανατολισμένες στις αντίστοιχες διατάξεις της Σύμβασης του Μονάχου για το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας και επηρεασμένες από τη γαλλική ρύθμιση. Εξάλλου, οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται αναλογικά και στις εφευρέσεις που δεν είναι επιδεκτικές διπλώματος ευρεσιτεχνίας, αφού το άρθρο 668 ΑΚ έχει καταργηθεί στο σύνολο του. Κατά τις διατάξεις αυτές οι εφευρέσεις διακρίνονται σε ελεύθερες, εξαρτημένες και υπηρεσιακές. Ειδικότερα:
• Ελεύθερη εφεύρεση: Αποτελεί κάθε εφεύρεση που δεν πραγματοποιήθηκε με μέσα του εργοδότη, χωρίς να αξιοποιεί υλικά μέσα και πληροφορίες που κατέχει χάρη στην παρεχόμενη από αυτόν εργασία, καθώς και κάθε εφεύρεση που δεν αποτελεί περιεχόμενο της εργασίας που του έχει ανατεθεί. Έτσι, οι ελεύθερες εφευρέσεις ανήκουν πάντα στον εργαζόμενο και μάλιστα κατά τρόπο αναγκαστικό.
• Εξαρτημένη εφεύρεση: Είναι η εφεύρεση που πραγματοποιήθηκε από τον εργαζόμενο με μέσα του εργοδότη. Η εξαρτημένη εφεύρεση ανήκει εξ αδιαιρέτου κατά 40% στον εργοδότη, ποσοστό που λαμβάνει ως αντάλλαγμα για τη χρήση από τον εργαζόμενο των υλικών μέσων κ.λ.π., και κατά 60% στον εργαζόμενο. Και στην περίπτωση αυτή η εφεύρεση κατά ποσοστό 40% περιέρχεται στην εργοδότη εκ του νόμου, μόνο που η μεταβίβαση αυτή τελεί υπό αίρεση.
• Υπηρεσιακή εφεύρεση: Είναι η εφεύρεση που πραγματοποιήθηκε από τον εργαζόμενο σε εκτέλεση σύμβασης εργασίας με σκοπό την ανάπτυξη της εφεύρεσης και ανήκει εξ ολοκλήρου στον εργοδότη (Άρθρο 6 Παρ.4). Στον εργαζόμενο ανήκει μόνο το “ηθικό δικαίωμα” αναφοράς του ονόματος του ως εφευρέτη.

 

5. Διαδικασία χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

Ο Ο.Β.Ι. δεν διενεργεί ουσιαστικό έλεγχο, αλλά μόνο τυπικό, εάν δηλαδή πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις του νόμου, εφαρμόζοντας το δηλωτικό σύστημα, δηλαδή ότι όσα δηλωθούν τεκμηριώνονται ως νόμιμα. Αντίθετα, σε άλλες χώρες ισχύει το εξεταστικό σύστημα, όπου γίνεται ενδελεχής εξέταση της εφεύρεσης. Η αίτηση για Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας μπορεί να είναι:

• Εθνική (για Ελλάδα στον ΟΒΙ)
• Ευρωπαϊκή (στο EPO – European Patent Office)
• Διεθνής (στο WIPO – World Intellectual Property Organisation)

Ο ενδιαφερόμενος καταθέτει αίτηση, η οποία πρέπει να περιέχει όσα στοιχεία ορίζει το αρ. 7 του Ν. 1733/1987, και ιδίως περιγραφή της εφεύρεσης, έτσι ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της εφεύρεσης και από μη ειδικό. Αν έχει κατατεθεί κανονικά αίτηση χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο εξωτερικό και δεν έχει ακόμη κατατεθεί στην Ελλάδα, ο εφευρέτης έχει δικαίωμα προτεραιότητας στην εφεύρεση ακόμη κι αν κάποιος άλλος κατέθεσε στο εντωμεταξύ την ίδια εφεύρεση στην Ελλάδα, εφ’ όσον μέσα σε δώδεκα μήνες από την πρώτη κατάθεση, καταθέσει αίτηση για την ίδια εφεύρεση στην Ελλάδα.

 

6. Προστασία από προσβολή του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας.

 

Τόσο το δικαίωμα στην εφεύρεση όσο και το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας μπορούν να προσβληθούν από τρίτους. Η προσβολή μπορεί να αφορά μόνο στο ηθικό δικαίωμα του εφευρέτη. Μπορεί, όμως, να εκτείνεται και στο περιουσιακό περιεχόμενο του δικαιώματος. Προσβολή του ηθικού δικαιώματος θα έχουμε, όταν π.χ. αμφισβητείται από τον τρίτο η εφευρετική τιμή και η πατρότητα του εφευρέτη. Προσβολή κατά το περιουσιακό περιεχόμενο θα έχουμε όταν ο τρίτος επιχειρεί πράξεις που επιφυλάσσονται αποκλειστικά στο δικαιούχο, χωρίς τη συγκατάθεση του, όπως είναι όταν πρόκειται για ευρεσιτεχνία,  παραγωγή, έκθεση προς εμπορία, χρησιμοποίηση του αντικειμένου της εφεύρεσης, διαφήμιση και κάθε προπαρασκευαστική πράξη, καθώς και η παραποίηση του αντικειμένου της εφεύρεσης, όταν αυτή αναφέρεται στην προστατευόμενη εφευρετική ιδέα.

 

Αστική προστασία: Η νομοθετική θεμελίωση της αστικής προστασίας περιλαμβάνεται κατ’ αρχή στις διατάξεις του άρθρου 17 Ν. 1733/1987, στα άρθρα 6 επ. και κυρίως 9 Ν. 2943/2001, στα άρθρα 60 ΑΚ, καθώς και στα άρθρα 682 επ. ΚΠολΔ περί ασφαλιστικών μέτρων και 70 ΚΠολΔ περί αναγνωριστικής αγωγής. Εξάλλου, συμπληρωματική εφαρμογή βρίσκει και το δίκαιο του αθέμιτου ανταγωνισμού. Ειδικότερα, το δίκαιο τούτο εφαρμόζεται μόνο όταν οι ιδιαίτερες ανταγωνιστικές περιστάσεις, ο τρόπος και ο σκοπός της εκμετάλλευσης της ευρεσιτεχνίας από τρίτους αντίκειται στις αρχές που διέπουν το θεμιτό ανταγωνισμό:

 

• Αγωγή άρσης και παράλειψης
• Αγωγή αποζημίωσης
• Ασφαλιστικά μέτρα
• Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού
• Αναγνωριστική αγωγή

 

Παρεπόμενη προστασία: α) Αφαίρεση και καταστροφή των μέσων προσβολής. β) Δημοσίευση διατακτικού καταδικαστικής απόφασης.

Επικουρική προστασία: α) Αγωγή παροχής πληροφοριών. β) Αγωγή λογοδοσίας.

 

Προστασία δικαιώματος προσδοκίας: Τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας του τυπικού συστήματος αρχίζουν με τη συνδρομή σειράς προϋποθέσεων και την πάροδο κάποιου, βραχυπρόθεσμου ή μακροπρόθεσμου, χρονικού διαστήματος από την ημέρα υποβολής της σχετικής αίτησης/ δήλωσης. Αυτό το χρονικό διάστημα ξεκινάει από την ημέρα υποβολής της δήλωσης και λήγει με την απονομή του διπλώματος ή του πιστοποιητικού. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος αλλά και από την κατάθεση της δήλωσης δημιουργείται αξίωση για την απονομή του διπλώματος ή του πιστοποιητικού. Η αξίωση αυτή έχει δύο πλευρές. Αρχικά, συνιστά αξίωση δημόσιου δικαίου, αξίωση που στρέφεται κατά της δημόσιας Αρχής για παραχώρηση του δικαιώματος. Από την άλλη πλευρά, έχει χαρακτήρα ιδιωτικού δικαίου.

 

Ποινική προστασία: Σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθ. 17, όποιος επιθέτει σε προϊόντα ή στα περικαλύμματά τους, ή στα κάθε είδους εμπορικά έγγραφα που προορίζονται για το κοινό ή άλλα ανάλογα μέσα δημοσιότητας και διαφήμισης, ψευδή δήλωση, ότι τα σχετικά αντικείμενα προστατεύονται από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ένα έτος ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον πενήντα χιλιάδων δραχμών ή και με τις δύο ποινές.

 

7. Άλλες τεχνικές επινοήσεις.

 

• Υπόδειγμα χρησιμότητας (άρθ. 19 ν. 1733/1987): Είναι αποκλειστικό δικαίωμα, με αντικείμενο τον κανόνα που ενσωματώνεται στο τρισδιάστατο αντικείμενο. Παρέχει τις ίδιες εξουσίες με το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας. Χορηγείται μόνο για εφευρέσεις, ενώ προϋπόθεση για να δοθεί είναι ότι η εφευρετική ιδέα για την επίλυση τεχνικού προβλήματος θα πρέπει να μπορεί να εμφανιστεί σε υλική μορφή (πχ εργαλεία, όργανα, συσκευές).
• Τεχνικός νεωτερισμός (άρθ. 20): Δεν χρειάζεται καν να συγκεντρώνει τα στοιχεία της εφεύρεσης.
• Βιομηχανικά απόρρητα: Δεν έχουν κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, για αυτό η προστασία τους δεν είναι χρονικά περιορισμένη.
• Τεχνογνωσία (know – how) (άρθ. 21): Είναι το σύνολο τεχνικών γνώσεων σχετικά με οδηγίες, σχέδια ή μεθόδους παραγωγής προϊόντων, οι οποίες δεν είναι ευρύτερα γνωστές.

 

8. Αισθητικές δημιουργίες – Βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα.

 

Το βιομηχανικό σχέδιο – υπόδειγμα είναι δυσδιάστατη (σχέδιο) ή τρισδιάστατη (υπόδειγμα) διάπλαση μορφής που έχει πρακτικό (επαγγελματικό) προορισμό, που λόγω του αισθητικού τους αποτελέσματος αποτελεί πνευματικό δημιούργημα. Δεν διαθέτει όμως το αξιούμενο από το Ν. 2121/1993 δημιουργικό ύψος και κατά συνέπεια, δεν προστατεύεται από το νόμο αυτό.

Κατά το π.δ. 259/1997, ως βιομηχανικό σχέδιο και υπόδειγμα νοείται η εξωτερικά ορατή εικόνα του συνόλου ή μέρος προϊόντος, η οποία προκύπτει από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει και ιδίως τη γραμμή, το περίγραμμα, το χρώμα, το σχήμα, τη μορφή (και) ή τα υλικά του προϊόντος ή της διακόσμησης του ή της συσκευασίας του. Ειδικότερα, ως σχέδια θεωρούνται δυσδιάστατες παραστάσεις ή σχηματισμοί που αποτυπώνονται σε υφάσματα, σχέδια κοσμημάτων κ.α. Ενώ ως υπoδείγματα οι τρισδιάστατες διαμορφώσεις (υποδείγματα) που διασφαλίζουν ειδική εμφάνιση η οποία μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο για τη βιομηχανική ή βιοτεχνική παραγωγή του αισθητικά διαμορφωμένου προϊόντος, που εξυπηρετεί πρακτικούς σκοπούς, ενώ παρέχουν παράλληλα και αισθητική απόλαυση.

 

9. Δικαιούχος του δικαιώματος και προστασία του.

 

Δικαίωμα καταχώρησης του σχεδίου έχει ο δημιουργός. Όμως, όποιος καταθέσει την αίτηση για καταχώρηση σχεδίου ή υποδείγματος τεκμαίρεται δικαιούχος. Αντικείμενο του δικαιώματος είναι η διανοητική δημιουργία, όπως έχει εκφραστεί στο συγκεκριμένο γράφημα ή στο προϊόν. Δηλαδή, πρόκειται για δικαίωμα σε άυλο αγαθό.

 

Το δικαίωμα στο σχέδιο ή στο υπόδειγμα προσβάλλεται όταν τρίτος, χωρίς τη συναίνεση του δικαιούχου, κάνει οποιαδήποτε χρήση του καταχωρημένου σχεδίου ή υποδείγματος. Σε κάθε περίπτωση προσβολής ή επαπειλούμενης προσβολής του καταχωρημένου σχεδίου ή υποδείγματος, ο κάτοχός του μπορεί να αξιώσει την άρση της προσβολής και την παράλειψή της στο μέλλον.

 

Η άρση της προσβολής μπορεί να περιλαμβάνει κατ’ αίτηση του κατόχου ενδεικτικά:

• Την απόσυρση από το εμπόριο των εμπορευμάτων που κρίθηκε ότι προσβάλλουν δικαίωμα του παρόντος νόμου και, εφόσον απαιτείται, των υλικών που κυρίως χρησίμευσαν στη δημιουργία ή την κατασκευή των εν λόγω εμπορευμάτων,
• Την οριστική απομάκρυνση αυτών από το εμπόριο ή
• Την καταστροφή αυτών.

 

Σχετικοί σύνδεσμοι

http://www.obi.gr/el/

https://www.wipo.int/portal/en/index.html

https://www.epo.org/